Uzun bir süredir gündemde olan ve Vergi kanunlarında önemli değişikler içeren Torba Kanun teklifi 16 Temmuz 2024 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulmuş olup, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda bazı değişikliklere uğrayarak kabul edilmiştir. Sonrasında ise Meclis Genel Kurul görüşmelerinde de değişiklikler yapılmış ve yeni maddeler eklendikten sonra 7524 sayılı Kanun numarası ile 28 Temmuz 2024 tarihi itibarıyla kabul edilip Cumhurbaşkanı’nın onayına sunulmuştur.
Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan, yürürlük maddesi de dahil olmak üzere 61 maddeden oluşan Kanun, 02 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Söz konusu kanun ile genel olarak aşağıdaki konularda değişiklikler yapılmıştır.
• Küresel asgari kurumlar vergisi uygulaması getirilmiştir.
• Yurt içi asgari kurumlar vergisi uygulaması getirilmiştir.
• Yap-İşlet-Devret modeli ile kamu özel iş birliği modeli kapsamında elde edilen kazançlarda kurumlar vergisi oranı %30’a yükseltilmiştir.
• Yatırım fon ve ortaklıklarının kurumlar vergisi istisnasından faydalanmaları için fon ve ortaklıkların gayrimenkul kazançlarının en az %50’sinin kar payı olarak dağıtılması koşulu getirilmiştir.
• Ticari kazanç elde eden gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerine yapılan ödemelerden tevkifat yapılması amacıyla Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
• Ticari veya serbest meslek faaliyetleri nedeniyle mükellefiyeti olanların gerçek hasılatlarını tespit etmeye yönelik vergi güvenlik müessesesi oluşturulmuştur.
• Teknogirişim şirketi niteliğini haiz işverenlerce hizmet erbabına pay senedi verilmek suretiyle sağlanan menfaatlerde ücret istisnası getirilmiştir.
• Deniz ve taşıma araçlarına uygulanan KDV istisnası; gezi, eğlence, spor ve amatör balıkçılık gibi faaliyetlerde kullanılan araçlar ile özel tekne ve yatlarda kaldırılmıştır.
• Bazı malların ithalatı ve yurt içi teslimindeki ithalat lehine olan uygulama farklılığı giderilmiştir.
• Beş yıl süreyle indirilemeyen KDV’nin indirim hesabından çıkartılarak özel bir hesaba alınması ve gider olarak dikkate alınmasına yönelik düzenleme yapılmıştır.
• Birleşme, devir ve bölünme işlemlerinde, devreden KDV ve iade hakkının zamanaşımına bağlı olmaksızın vergi incelemesi yoluyla yeni şirkete devrine izin verilmiştir.
• KDV iadelerinde esas usul, vergi incelemesi olarak belirlenmiştir.
• Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları artırılmıştır.
• Vergi aslı, uzlaşma müessesesi kapsamından çıkarılmıştır.
• Kayıt dışı faaliyette bulunanlar için vergi ziyaı cezası artırılmıştır.
• Kıymetli madenlerin değerleme ölçüsü borsa rayici olarak belirlenmiştir.
• Bazı tütün mamullerinden alınmakta olan maktu vergi tutarına ilişkin asgari maktu vergi tutarının %20’sine kadar olan sınırlama kaldırılmıştır.
• Serbest bölgelerde faaliyette bulunan işletmelere sağlanan kazanç istisnası ihracat gelirleri ile sınırlandırılmıştır.
• Vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge arama zorunluluğu kapsamına mahkeme kararları ve icra dairelerinin ödeme veya icra emirleri üzerine yapılacak ödemeler dahil edilmiştir.
• Kısa vadeli sigorta kolları prim oranı %2,00’den %2,25’e artırılmıştır.
• Yurt dışı çıkış harcının tutarı 500,00 TL’ye yükseltilmiştir.
Yapılan değişikliklerin Kanunlar bazında detayı aşağıdaki gibi olup, söz konusu değişiklikler ile ilgili usul ve esasların sonradan yayımlanacak olan tebliğlerde yer alması beklenmektedir.